Bir Avrupa Ülkesi Olan Macaristan’da Sağlık Sistemi

21.11.2013 00:30:54

Efenim, Bolu Halk Sağlığı Müdürlüğümüzün yaptığıAvrupa Birliği Eğitim ve Gençlik Programları Merkezi Başkanlığı'nca desteklenen Leonardo Da Vinci Hareketlilik Programı çerçevesinde “Genç Sağlık Çalışanlarına Halk Sağlığı Konusunda AB Ülkelerinde Uygulanan EQAVET Kalite Güvence Sistemi Mesleki Eğitimi Vermek” adlı AB projesinde yer aldı. Toplamda 37 kişinin hareketliliğini sağlayan projenin son grubu olan bizler, geçtiğimiz iki hafta 14 kişilik ekibimizle bir Avrupa ülkesi olan Macaristan’ın Başkenti Budapeşte şehrindeydik. Sağlık sitemini uzman kişilerden dinledik, gözledik ve bakın neler öğrendik…

…

Budapeşte şehri, 23 bölgeden oluşuyor. Yani, 23 ayrı Belediye var. Her bölgenin kendisine ait bir aile hekimi sistemi mevcut. Aile hekimi birimlerinin çoğu özerkleşmiş durumda. Aile hekimi devletten o birimi alıp özerk bir şekilde yürütüyor. Aile hekimliği ise çocuk ve yetişkin olmak üzere ikiye ayrılıyor. Anne babaya uzman yetişkin aile hekimi bakarken, çocukları olduğu anda uzman çocuk aile hekimine bağlanıyor. Lakin bu durum nüfusun yoğun olduğu şehir merkezlerinde böyle, kırsal bölgelerde aile hekimliklerinde bu ayrım olmuyor.

…

Bir de nöbetçi aile hekimi sistemi var. Siz 112’yi aradığınızda ambulans durumun aciliyetine göre geliyor. Gelmeyebiliyor da yani. Ancak, nöbetçi aile hekimi aradığı zaman ambulans gelmek zorunda. Macaristan’da sevk sitemi söz konusu. Önce aile hekimine gidiliyor. Aile hekimi tanıyı koyuyor ve tedavisi için uygun görürse sevk ediyor. Uygun görmezse kendisi tedavi ediyor.

…

Hastaneler ve eczaneler belediyeye ait. Kişiler kendi belediyesine ait hastanenin aciline gidiyor. Ancak,Macaristan bir devletleştirme politikasına doğru yol izlemeye başlamış. Şuan da 12 Devlet Hastanesi bulunuyor. Bunun yanı sıra, özel hastaneler ve özel klinikler de var tabii. Özel klinikler hastanenin binasında da çalışabiliyorlar.

…

Eğitim sistemi bizimki gibi. Farklı olarak dil sınavını geçemeyen üniversiteyi bitiremiyor. Birde işe başladıktan sonra puan sistemi var. Belli bir yılda toplaman gereken puanları aldığınızda sağlık çalışanı olduğunuza dair bir mesleki kimlik kartı sahip oluyorsunuz. Alamazsanız verilen süre dışında görevden alınma ihtimaliniz söz konusu olabiliyor.

…

Doktorların çalışma saatleri 07:00-19:00 arası ancak doktor sayısı nüfus oranına göre oldukça iyi durumda olduğu için çalışma saatleri esnek. Sabah işe geldiklerinde öğleden sonra evde bakım hizmetlerine gidiyorlar ya da tam tersi oluyor. Hemşireler ise iki üç doktorla birlikte çalışabiliyor. Performans sistemi ise bulunmuyor.

…

Macaristan’in nüfusu 2012 verilerine göre, dokuz milyon dokuz yüz kırk dört bin (9,944 milyon). Türkiye ile karşılaştırdığımızda (2012 verilerine göre 74 milyon) aile hekimi başına düşen hasta sayısı oldukça düşük. Bolu’da aile hekimi başına düşen hasta sayısı 600 kişi iken Budapeşte’de bu sayı 150 kişi civarında.

Dipnot: Sağlıklı günler dizinizin dibinden hiç ayrılmasın efenim.