V. TAKSONOMİ YAZ OKULU BAİBÜ'DE DÜZENLENİYOR

05/08/2021 11:35

Asya ve Avrupa kıtaları arasında doğal bir köprü görevi görmesi sebebiyle Asya, Avrupa ve hatta Afrika kökenli türlere ev sahipliği yapan ülkemizin, dünyada nadir görülen zengin biyolojik çeşitliliğinin araştırılması ve gelişmelerin takip edilmesi, genç araştırmacılara yeni araştırma yaklaşım ve araçlarının aktarılması amacıyla Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi'nde (BAİBÜ) “V. Taksonomi Yaz Okulu” gerçekleştiriliyor.

TÜBİTAK BIDEB 2237 A kapsamında desteklenen ve Adıyaman, Akdeniz ve Sivas Cumhuriyet Üniversitelerinin katkılarıyla hayata geçirilen V. Taksonomi Yaz Okulu, Üniversitemiz Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Serap Mutun koordinatörlüğünde düzenleniyor.

1-6 Ağustos 2021 tarihleri arasında zoom üzerinden gerçekleştirilen V. Taksonomi Yaz Okulu, Taksonomi alanındaki güncel gelişmelerin, öncelikle biyoloji ve moleküler sistematik alanında araştırma yapmak isteyen Tıp, Ziraat, Veterinerlik, Biyoteknoloji ve benzeri alanlarda çalışan ve henüz kariyerlerinin başında olan bilim insanlarıyla paylaşılması hedefleniyor.

V. Taksonomi Yaz Okulu'nun açılışına; Rektör, Fen Edebiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ekrem Gürel, Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi ve Düzenleme Kurulu Başkanı Prof. Dr. Serap Mutun, Akdeniz Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Battal Çıplak, Akdeniz Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Hüseyin Başıbüyük, eğitimci akademisyenler, öğretim elemanları ve öğrenciler katıldı.

Etkinliğin açılış konuşmasını yapan Prof. Dr. Serap Mutun, V. Taksonomi Yaz Okulu kapsamında geçmişte yapılan çalışmalar hakkında bilgi verdikten sonra, özetle “Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi koordinasyonluğunda, Akdeniz, Sivas Cumhuriyet ve Adıyaman Üniversitelerinin iş birliği ile, bu yaz okulunu gerçekleştirecek olmanın heyecanını ve gururunu yaşıyoruz. Yaz Okulu'nda emek ve katkıları olan tüm hocalarıma, eğitmenlerimize teşekkürü bir borç bilirim. Özellikle Adıyaman Üniversitesi'nden Doç. Dr. Serdar Sönmez'e ve V. Taksonomi Yaz Okulu'nu destekleyen TÜBİTAK Bilim İnsanı Destekleme Dairesi Başkanlığı'na teşekkür etmek istiyorum.” dedi.

 

“V. TAKSONOMİ YAZ OKULU'NUN TEMASI, BİYOÇEŞİTLİLİK ARAŞTIRMALARINDA GÜNCELLEME.”

Dünyadaki biyoçeşitlilik çerçevesinde V. Taksonomi Yaz Okulu'nda yapılacak çalışmalar hakkında bilgi veren Prof. Dr. Mutun, özetle “Dünyamız muhteşem bir biyolojik çeşitliliğe sahip. Dünyada bugüne kadar tanımlanmış mantar, bitki, hayvan ve diğer canlı grupları dahil olmak üzere yaklaşık 1.7 milyon civarında tür var. Bu sayının 9 milyon civarında olduğu, bazı bilim insanlarına göre ise 100 milyona kadar ulaştığı, dünyanın bunca türe ev sahipliği yaptığı düşünülüyor. Ülkemiz ise, bu çeşitliliğin içinde çok özel, ayrı ve önemli bir yere sahip. Sadece tür çeşitliliği anlamında ele alınsa dahi, bu kadar fazla çeşitliliğin çalışılması, tanınması, tanımlanması, sınıflandırılması ve birbirleriyle olan ilişkilerinin belirlenmesi için geçmişten bugüne kadar kullanılagelen farklı yol ve yöntemler mevcut. Şimdiye kadar gerçekleştirilen Taksonomi Yaz Okullarının her birinde ana konumuz Taksonomi olmakla beraber, odaklanılan tematik konularımızda bazı küçük farklılıklar oluyordu. Bu yaz okulunda da ana tema, biyoçeşitlilik araştırmalarında güncelleme. Ana amacımız biyoçeşitlilik çalışmalarındaki güncel gelişmeleri, değerli katılımcılarımızla elimizden geldiği ölçüde paylaşabilmek. Bu kapsamda 6 günlük yoğun bir programımız var. Başarılı ve verimli bir etkinlik olmasını diliyorum.” diye konuştu.

1997'de Antalya'da gerçekleştirilen ilk Taksonomi Yaz Okulu'ndan bu yana tüm çalışmalarda emeği geçen Akdeniz Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Battal Çıplak ise, önceki yıllarda düzenlenen çalışmalar hakkında bılgi verdi ve “Sonuncusunu Serap hocamız, çok büyük emek vererek gerçekleştiriyor. Bunun için özellikle teşekkür etmek istiyorum kendisine. Tabii ki Serdar hocamız da kendisine çok yardımcı oldu. Sonuçta Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi de bu ortamı sağladı; Üniversitenin personeli büyük emek verdi. Bu gelenek yerine oturdu gibi. Öyle umuyorum ki, ileride diğer genç arkadaşlar bunun sürekliliğini sağlayacaktır. Diğer paydaşlar da, bu aktivitenin değerini biliyorlar diye düşünüyorum.” dedi.

 

“BİYOÇEŞİTLİLİKTE 6'NCI TÜR KAYBINI YAŞADIĞIMIZIN İDDİA EDİLDİĞİ BİR DÖNEMDEYİZ.”

Fen Edebiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ekrem Gürel ise, V. Taksonomi Yaz Okulu ve kapsamının önemine değindiği konuşmasında, özetle şunları söyledi: “Bütün canlıların adı, soyadı, sahip olduğu cinsi, familyası ve yukarıya doğru gittiğimizde her bir taksondaki doğru adlandırmanın ne kadar önemli olduğunu ve bilginin kalıcı olarak nesilden nesile aktarılmasında biyolojik bilimlerin önemli olduğunu hepimiz biliriz. O bakımdan Taksonomi'deki yeni gelişmeler, biyoçeşitliliğin korunması, biyoçeşitliliğin alt unsurlarının tanımlanmasında yeni teknolojilerin öğrenilmesinin kıymetli olduğunu hepimiz bilmekteyiz. Bugünkü toplantının ana hedefi, ana temasının bu olmasının önemli olduğunu düşünüyorum. Biyoçeşitlilik kavramını doğal denge içerisinde, milyarlarca yıllık evrim sürecini de dikkate aldığımızda, iç düzenin ya da dengenin kalıcı hale gelmesinin bir hali olarak da ifade etmemiz mümkündür. Geçmişteki zaman dönemlerine baktığımızda, 5 farklı jeolojik dönemde toplu tür kayıplarının yaşandığını biliyoruz. Bu tür kayıplarının bazılarında, o günkü koşullarda varolan türlerin yüzde 90'ının kaybolduğu anlamına gelir. Yüzde 50 ile yüzde 90 arasında tür kayıpları yaşandı. Biz sadece bilinen 1.7 milyona türe baktığımızda, bunun yüzde 90'ının kaybolması demek, şu an etrafımızda gördüğümüz, börtü-böcek, ağaç, su ne varsa bütün canlıların her 10 türden 9'unun kaybolduğu anlamına gelir. Dolayısıyla tür kaybı ciddi bir durumdur. Şu anda 6'ncı tür kaybını yaşadığımız iddia ediliyor. Bu yüzden bütün insanlığın biyoçeşitliliğimizi, doğal dengemizi, canlı türlerini korumak için azami özeni göstermesi lazım. Bunda elimizden geleni yapmamız bir zorunluluk haline gelmiştir. Yaygın kullanılan bir sloganımız var: ‘Doğanın bize ihtiyacı yok ama bizim doğaya ihtiyacımız var.' Eğer doğaya gerektiği gibi davranmazsak, zaman içerisinde bunun bedelini çok ağır öderiz; nitekim ödemeye de başladık. Son 3-4 10 yıldır ciddi bedeller ödüyoruz. Biyoçeşitliliğin önemi bu kadar ortadayken, çalışmaların gelişen yeni teknolojilerle detaylıca incelenmesi, biyoinformatik, moleküler biyoloji araçları ve benzeri yaklaşımların incelenmesi ve her gün gelişen teknolojilere bağlı olarak yeni metodolojilerin öğretilmesi önemlidir. Bu bakımdan, bu yaz okulu kapsamında Türkiye genelinde çok kıymetli hocalarımız, meslektaşlarımız bu konuda hem paydaşlarına, hem de bilgi ve deneyimlerini artırmak isteyen genç araştırmacılara ışık tutacaklardır.”

 

İLK DERS: “BİYOÇEŞİTLİLİK: KÜRESEL DEĞİŞİMLER IŞIĞINDA BİR DEĞERLENDİRME”

Açılış konuşmalarının ardından V. Taksonomi Yaz Okulu'nda ilk dersi, Akdeniz Üniversitesi Öğretim üyesi Prof. Dr. Hasan Hüseyin Başıbüyük, “Biyoçeşitlilik: Küresel Değişimler Işığında Bir Değerlendirme” başlığı altında verdi. “Aslında son birkaç yılda gerek bu yangınlar, gerek su baskınları, gerek küresel ölçekte yağış rejiminde değişmeler, fırtınalar, tufanlar derken biz bu ekosistem krizini kendi yaşamımız içerisinde sık sık artık gözlemlemeye başladık. Yani artık soyut bir şey olmaktan çıktı. kendimiz görüp yaşıyoruz. Pandemi de bunun bir parçası. İnsanoğlu, bir tür olarak, bir Homosapiens, bu biyoçeşitliliğin bir parçası olarak, dünya üzerinde büyük bir yük, büyük bir baskı oluşturmaya başladı.” diyerek başladığı derste, biyoçeşitliliğin kapsamı, biyoçeşitliliği tehdit eden insan etkisi ve küresel iklim değişikliği, biyoçeşitliliğin değeri ve biyoçeşitliliğin oluşumu ve sınıflandırılması konularında bilgi verdi.

V. Taksonomi Yaz Okulu'nda 20 üniversite, Milli Eğitim Bakanlığı ve Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı TPAO'dan 30'u aşkın katılımcı eğitim görüyor. Eğitimler, 1-6 Ağustos 2021 tarihleri arasında, günde 8'er saat olmak üzere kuramsal ve uygulamalı verilecek. Derslerde, 11 üniversiteden 12 öğretim üyesi ile araştırma görevlileri görev yapacak. Taksonomi Yaz Okulu'nun ilki 1997 yılında Antalya'da, ikincisi 2013 yılında İzmir'de, üçüncüsü 2015 yılında Sivas'ta ve dördüncüsü 2017 yılında Mersin'de gerçekleştirilmişti.

İlk yorum yapan siz olun!

İsim

Email

Yorum

 1250 karakter yazabilirsiniz