Haber: Ebru EYVAZOĞLU
Bolu’da antikacılık yapan Selahattin İkiz’in eski banka dekontlarından oluşan koleksiyonu dikkat çekiyor. Bolu’ya ait 1910’lu yolların başından 1930’lara kadar Bolu’da faaliyet gösteren bankanın, çoğu eski Türkçe ile yazılmış banka dekontlarının yanı sıra senetler de yer alıyor.
Soyadı Kanunun henüz çıkarılmadığı yıllara ait dekontlarda sülale isimleri dikkat çekerken. Türkiye’nin o dönemdeki tek bankası Osmanlı Bankasının Şubesi de Bolu’ya 1912’de açılmış. Osmanlı dönemine ait dekont ve senetlerde de, banka Bank-ı Osmani (Ottoman Bank) ismiyle anılıyor. Bolu Paşaköyü’nden muhacir Osman ağa adına düzenlenmiş 1931 tarihli el senedi,
Bank-ı Osmanî-i Şahane, uzun yıllar Osmanlı İmparatorluğu'nun resmî bankası ve hazinedarı olarak görev yaptı. İmparatorluk genelinde birçok altyapı yatırımını destekleyen Banka, yaygın şube ağı sayesinde piyasa ile ilişkilerini artırarak ticarî bankacılıkta kendisine önemli bir yer edindi.
Para sisteminin sağlıklı hale getirilmesi ve Bank-ı Osmanî Şahane'nin kurulması, Tanzimat Fermanı'nın maliye alanındaki icraatlarının başında yer alıyordu. Banka, Osmanlı İmparatorluğu'na borç kaynağı yaratacak, borçlanmalarda aracı rolü üstlenecek ve devlet bankalarının en önemli imtiyazlarından biri olan para basma hakkını kullanacaktı. 17 Şubat 1875'te imzalanan yeni bir sözleşme ile banka, imparatorluğun hazinedarı konumuna getirildi. Böylece, artan malî desteğine karşılık, bütçenin hazırlanmasında ve uygulamasında söz sahibi olarak, hazine işlemlerinde de tekel durumuna geldi.
KAZIM VE BESİM KARDEŞLER SUNAR
Bolu’da ilk ruhsatlı sünnet kliniğini 1932 yılında açan Kazım ve Besim Kardeşler de bugün kimse için bir anlam ifade etmiyor. Bundan tam 80 yıl önce Bolu’nun ilk kliniğini açan Kazım ve Besim Kardeşler’e ait ilk sünnet kliniğinin ruhsatnamesi de yine Selahattin İkiz’in koleksiyonu arasındaki yerini alarak, korumaya alınmış. 30 Ağustos 1932 yılında açılan kliniğin ruhsatından kardeşlerin fotoğrafları da yer buluyor. Ruhsatta yazan “Acısız Sünnet Yapılır” ifadesi dikkat çekerken muayenehane adresi “Bolu Aşağı Çarşıda Tuzpazarı perukar Kazım ve Besim Kardeşler” olarak belirtilmiş. O yıllarda İhsaniye Mahallesi Çeşme Sokak 32 numaralı evde oturan kardeşler, bugün pek çoğumuzun dedesinin de erkekliğe ilk adımını atmasında görev almışlar.