Vergi iadesi güme gidiyor

22/11/2006 00:00

Fiş parası maaşlara eklenecek ama, 2007 değil 2008'de. Yani 2007'de 5 para yok. Maliye yasa hazırlıyor. Detaylar belirsiz. Belli olan tek şey, çalışanın bütçesini bir nebze rahatlatan vergi iadesinden 2007'de mahrum kalacağımız. Çünkü sadece 2006'nın fişlerini verip iade alacağız. İadenin maaşlara ilavesi sistemi 2008'de başlayacak. Vergi iadesinin kaldırılmasıyla 2007'de maaşlarında küçük de olsa artış bekleyen çalışanlar hayal kırıklığına uğradı. Çünkü asgari geçim indiriminin maaşa yansımasının 2008'e kalacağı ortaya çıktı. Geçen hafta gündeme, emeklilerin ardından ücretlilerde de vergi iadesinin kaldırılıp yerine asgari geçim indiriminin getirilmesi damgasını vurdu. Ajanslara Maliye Bakanlığı'nda hazırlanarak Başbakanlık'a gönderilen taslağın ayrıntıları düşünce, asgari ücretlinin bu işten kazançlı çıkacağı, yüksek ücretlinin ise alacağı yıllık vergi iadesinin büyük oranda düşeceği ortaya çıktı. Asgari ücretlinin vergi iadesi 100 YTL artarken, vergi matrahı 2 bin YTL olan ücretlinin halen bin 140 YTL olan vergi iadesi 637.2 YTL'ye inecekti. Verilip verilmeyeceği belli değil Ayrıca birçok işyerinde net ücretle sözleşme yapıldığı için işverenin bu vergi farkını çalışanına yansıtmayacağı konusu da havada asılı kaldı. Yine de bütün çalışanlar akıllarındaki soru işaretlerine rağmen kaderlerine razı olup, "Düşük enflasyon nedeniyle zamlar da zaten ortada. En azından 2007'de maaşımıza üç beş kuruş katkı sağlar" düşüncesiyle teselli buldu. Ancak yeni anlaşıldı ki, uygulama 2007'den değil, 2008'den itibaren geçerli olacak. Yani çalışanlar bu yıl topladığı fişleri yazıp teslim edecek ve 2007 başında vergi iadesini alacak. Sonra asgari geçim indirimi uygulamasından yararlanmak için taa 2008'i bekleyecek. Üstelik 2008'in ilk aylarında, her yıl olduğu gibi yıllık vergi iadesi olarak toplu bir para da alamayacak. Uygulanması işverenin iki dudağı arasında olan birkaç kuruşluk vergi indirimi farkının taksit taksit verilmesini bekleyecek. 2008'de 3.5 milyar YTL vergi iadesi yapılacaktı *Sayıları 10.5 milyonu bulan çalışanlara bu yıl 2 milyar 469 milyon YTL vergi iadesi yapıldı. 2007 yılında ise 2 milyar 903 milyon YTL'lik bir iade öngörülüyor. *Uygulama kalkmasaydı, çalışanlara 2008 yılında yaklaşık 3.5 milyar YTL vergi iadesi yapılacaktı. *'Asgari geçim indirimi' nedeniyle gelir vergisindeki kayıp miktarının 3 milyar YTL olacağı tahmin ediliyor. Seçim yatırımı (mı?) Vergi iadesinin kaldırılıp vergi indirimi yapılması sonucunda tasarrufun nerede ve ne kadar olacağı tartışılıyor. Bu arada gözden kaçırılan iki nokta var: Biri ücretlinin 2007 iadeleri kayboluyor. 2007'de alınacak iade 2006'nın iadesi. 2007'de ayrıca bir iade ya da 2007 indirimi yapılmayacak. 2008'de ise 2008'in indirimi uygulanacak. Böylece 2007'nin iadesi ücretlinin cebine girmeyecek, devlete kalacak. Devlet nihai olarak bir yıllık iade kadar yani yaklaşık 3-3.5 milyar YTL tasarruf yapmış olacak. Ücretlinin 'fiş toplama zahmeti'nden kurtulmasının bedeli bu. Kayıtdışı kaybı ne olacak? İadeden indirime geçilmesiyle devletin 500 milyon YTL civarında tasarruf yapacağı hesaplanıyor. Ama hesap eksik. Çünkü fiş verilmemesi nedeniyle artacak vergi kaybı dikkate alınmıyor. Aslında fiş alınmayarak desteklenen çalışan değil, fişsiz çalışma eğiliminde olan satıcı oluyor. Bu da akla "Seçime yaklaşırken esnafa fiş vermeme kıyağı mı?" sorusunu getiriyor. 2002 seçimlerinde 'vergi barışı' ve 'nereden buldun sorusunun kaldırılması' vardı. Şimdi de fiş vermenin kaldırılması mı? Uygulamanın kesin olarak yanlış olduğunu düşünüyorum. 'Kazanılmış hak elden alınıyor' Vergi uzmanı Şükrü Kızılot, uygulamayla ücretlilerin kazanılmış hakkının elinden alınacağını savunarak, "Bu uygulamaya geçildikten sonra hemen devamını getirmek gerekiyordu ama bir yıl ara veriyorlar. Bu çalışana büyük haksızlık" dedi. Net ücret üzerinden sözleşme yapan işverenin bu indirimi yansıtıp yansıtmayacağının da kesin olmadığına dikkat çeken Kızılot, şunları söyledi: "Ücretlilere daha iyi bir vergi avantajı getirilmesini kimse beklemesin. Emeklilerin vergi iadesi kaldırılınca, Hazine lehine 400 milyon YTL avantaj sağlandı. Ancak 10.5 milyon ücretli için getirilecek 'en az geçim indirimi' nedeniyle, gelir vergisinde kayıp 3 milyar YTL. Sonuçta, düzenlemeden Maliye'nin tasarrufu 500 milyon YTL. İşte, IMF'nin uygulamayı istemesinin nedeni bu para." Çiçek: Ücretli lehine Hükümet Sözcüsü ve Adalet Bakanı Cemil Çiçek, fiş toplama uygulamasının 2007'den itibaren kaldırılmasını öngören tasarının Bakanlar Kurulu'nda imzaya açıldığını söyledi. Çiçek, "2008'de asgari geçim indirimine başlanmış olacaktır. Ücretliler lehine getirilmiş bir düzenleme. Şu anda vergi iadesi olarak ne alıyorsa bunun üzerinde alabilecek" dedi.

İlk yorum yapan siz olun!

İsim

Email

Yorum

 1250 karakter yazabilirsiniz