12 yıldır tatildeler

27/05/2013 00:00

Türkiye’nin en iyi tohumluk üreten bölgelerinden biri olarak adı geçen Dörtdivan’da çiftçiler, 2001 yılında yaşadığı nematod ile adeta tatile girdiler. 12 yıldır toprakların karantinaya alınması sebebiyle patates ekilmeyen Dörtdivan’a yeni bir şans doğdu. Bolu Ziraat Odası Başkanı İsmail Yamantürk Tekke Barajının Dörtdivan için bir şans olduğunu belirterek, ilçede yapılacak toprak toplulaştırması ile birlikte Dörtdivan’ın yeniden Türkiye’nin tohumluk merkezi haline gelebileceğini söyledi.

Ebru EYVAZOĞLU

Bolu’nun Dörtdivan İlçesinde yetiştirilen patates ürününde görülen Kist Nematod zararlısı nedeniyle 2001 yılında başlanan karantina uygulaması, aradan geçen 12 yıla rağmen kaldırılamadı. Patateste görülen bir çeşit virüs olan nematod nedeniyle önce Dörtdivan’ın bir kısmı patates ekimine kapatıldı. Ardından da özellikle tohumluk konusunda iddialı olan Dörtdivan tamamen karantinaya alındı. O yıllarda toprakların belirli bir kısmının karantinaya alınmasının hatalı olduğunu, eğer o dönemde toprakların tamamı karantinaya alınmış olsaydı 5 yılda bu illetten kurtulabileceğini söyleyen Bolu Ziraat Odası Başkanı İsmail Yamantürk, aynı durumun Bolu’da da olmaması için 3’lü ve 4’lü münavebe uygulandığını söyledi.

2001 yılında Vali Yardımcısı A. Nevzat Dalkıran'ın başkanlığında o dönemin Tarım İl Müdürü Mustafa Odabaş, Bitki Şube Müdür Vekili Aydın Çizmeci, Ziraat Odası Başkanı rahmetli İbrahim Kuyupınar, Bolu Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Üyesi Erdal Yıldırım ve Sanayi ve Ticaret Müdürü Salih Dönmez'den oluşan komisyon, Kist Nematod zararlısının temiz bölgelere yayılışını önlemek amacıyla çeşitli kararlar almıştı. Karar neticesinde Dörtdivan’da iç ve dış karantinaya tabi olan zararlının Türkiye'nin patates üretilen diğer bölgelere yayılması önlenecek, Bolu dışındaki iller Bolu'dan kesinlikle tohumluk almayacak ve Bolu'daki üreticilerin zor durumda kalmaması için patatesler yatılı okul ve benzeri kurumlara satılacaktı.

Tohumluk patates üretimi konusunda marka olma yolunda emin adımlarla ilerleyen Dörtdivan, böylece patates piyasasında n çekilmek zorunda kaldı. Karantinanın tam uygulanamaması nedeniyle 12 yıldır toprakları ekime açılmayan Dörtdivan, bugün hala yeniden patates üretebilecekleri günün özlemini çekiyorlar.

O dönemde yapılan en büyük hatanın “kısmi karantina” olduğunu belirten Bolu Ziraat Odası Başkanı İsmail Yamantürk, Dörtdivan bir tohumluk deposu olabilmesi için yapması gerekeni anlattı. Türkiye’de toprakların sağlıklı şekilde kullanılmadığını söyleyen İsmail Yamantürk, “Dörtdivan’da şu anda patates ekimi kesinlikle yasak.  Geçenlerde yeniden inceleme yapıldı. Ancak yeterli temizliğe ulaşmadığı için karantina halen devam ediyor. Karantinaya alınan Nevşehir aynı şekilde. Karantinaya alınacak bölgeyi tamamen buna dahil etmezseniz, o toprağı temizlemek çok zor. O dönemde Dörtdivan’ın bir kısmını karantinaya aldılar, bir kısmını almadılar. Aldığınız kısımda izolasyonu doğru şekilde sağlayamazsanız, pulluk veya sabanla istediğin aletle öbür tarlaya da geçtiğiniz zaman, veya o tarlada gezen hayvan diğer tarlaya da geçtiği zaman tırnaklarıyla, insan hareketleriyle, makineyle bulaşıyor. Dolayısıyla Dörtdivan’da karantinanın bitmesi çok kolay değil” dedi.

Yamantürk sözlerini şöyle sürdürdü: “Ben ilk karantinaya alındığı zaman ‘Dörtdivan’a iyilik yapmak istiyorsanız komple karantina alın’ dedim. Eğer o dönemde komple karantinaya alınmış olsaydı ben iddia ediyorum şu anda Dörtdivan Türkiye’nin tohumluk merkezi olurdu.”

 

Tekke Barajı’nın hayata geçmesi bu bölgede atılacak doğru adımların Dörtdivan’ı yeniden hayata döndüreceğini belirten Yamantürk, “Hala da diyorum ki Dörtdivan Ovası ve Gerede’de Tekke Barajı’ndan dolayı orda sulama barajı ve sulama sistemleri de kurulacak. Eğer orada toprak toplulaştırması yapılmazsa, karantina doğru uygulanmazsa Dörtdivan biter. Eğer Dörtdivan’a iyilik yapmak istiyorlarsa bu sistemleri kurmadan Dörtdivan’ı karantinaya alalım. Orda toprak toplulaştırması yapılsın. Toprak Toplulaştırmasındaki Daire Başkanız da Bolulu. Belki buna çiftçiler ilk etapta kızaklar. Ama uzun vadede Türkiye’nin en güzel tohumluk bölgesi olur. Çünkü orada tabiatın özel bir hava akımı ve izolasyon kış şartlarının çok ağır geçmesinden dolayı yaşanıyor. Ama yanlış kullanılmasından dolayı toprağı bitirdiler” dedi. 

İlk yorum yapan siz olun!

İsim

Email

Yorum

 1250 karakter yazabilirsiniz