19 Kasım 2025

Devlet Eskileri Evlerden Toplayacak

20/12/2011 14:49

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı evlerde kullanılan ekonomik ömrünü tamamlamış elektrikli ve elektronik cihazların insan sağlığına büyük tehdit oluşturduğu gerekçesiyle yeni bir "atık" yönetmeliği taslağı hazırladı.

Taslak, bilgisayar, monitör, televizyon, buzdolabı, çamaşır makinesi, cep telefonu ve bunun gibi ev, ofis ve endüstride kullanım alanı bulan, yararlı ömrünü tamamlamış veya arıza nedeniyle daha fazla kullanılamayan, tamiri mümkün olmayan aletlerin atık merkezleri tarafından ücretsiz toplanmasını öngörüyor. Bakanlık atık tesisler aracılığıyla bu cihazların hem insan sağlığını tehlikeye düşürmesini önlemeyi hem de geri kazanım yoluyla cihazların içindeki değerli madenlerin yeniden ekonomiye kazandırılmasını hedefliyor. Önümüzdeki yılın ikinci yarısından itibaren uygulanması öngörülen yönetmelikle evlerin köşesinde boş bekleyen, depoya kaldırılmış ya da çöpe atılmış cihazların toplanması sağlanacak.

Bakanlık tarafından yapılan tespitlere göre elektronik eşyalar içlerindeki madde ve metaller nedeniyle adeta zehir saçıyor. İşte hurdalardaki gizli tehlikeler:

Bozuk televizyon ve aküler: Eski lehimler, entegre devreler, aküler, bozuk TV'ler Pb yani kurşun içeriyor. kurşun çocuklarda beyin hasarı ve üreme bozuklukları yapıyor. Her bilgisayar 2-4 kg Pb içeriyor. Atık sahalarındaki Pb yeraltı ve yerüstü sularına karışabiliyor.

Monitör ve televizyon tüpleri: Yüksek oranlarda kurşun, baryum, fosfor gibi ağır metaller içeriyor. Gerekli güvenlik önlemlerini almadan yapılan işlemler birinci derecede atığı işleyen kimseler ve işleme ortamındaki toprak ve yer altı suları için tehlikeli yan etkilere yol açıyor.

Pil, ambul, termostat: İçlerinde bulunan civa miktarı düşük dozlarda bile zehirlidir beyin ve böbreklere zarar verir. Anne sütüyle bebeğe geçebilir. Ömrünü tamamlamış tıbbi cihazlarda ve mobil telefonlarda da civa bulunur.

Atık plastikler: BFR adındaki madde plastiklerde alev geciktirici olarak kullanılır. Ofislerdeki bilgisayar üzerindeki tozlarda, plastiklerde, basılı devrelerde, bağlantı parçalarında, kablolarda ve süngerlerde bulunur. ABD ve İsveç'te yapılan testlerde anne sütünde bu maddeye fazla rastlandığı görülmüştür.

Buzdolabı, yalıtım köpükleri: Ozon içerir. Böbrekte birikir ve insanı zehirler.

Bilgisayar ana kartı: Berilyum içerir. Kanserojen madde olarak olarak sınıflandırılır.